Blogs Werken aan het merk “ik, de onderzoeker”
27 februari 2019

Werken met ambassadeurs, employee advocacy, personal (researcher) branding. Het zijn min of meer bekende termen voor het betrekken van de persoon in de marketing van een merk. Geen betere mond tot mond reclame dan eerlijke, directe en betrokken waarnemingen, inzichten en meningen uit de eerste hand. De discussie over de rol van een wetenschapper bij wetenschapsvoorlichting is actueler geworden door twee dingen. Ten eerste doordat minister van Engelshoven in haar wetenschapsbrief heeft gezegd dat de wetenschap verbonden moet zijn met de samenleving. Verder doordat Ionica Smeets als reactie daarop wetenschapscommunicatie in het zonnetje heeft gezet.

Onderzoekers hebben moeite met hun veranderende actieve rol met betrekking tot wetenschapscommunicatie. Dat merk ik tijdens workshops die ik geef die te maken hebben met personal branding bij universiteiten en hogescholen. (Personal) branding door de onderzoeker klinkt en voelt als marketing. Dat ligt gevoelsmatig natuurlijk ver af van het doen van onderzoek. Redenen als “geen tijd voor andere dingen dan onderzoek”, “communicatie is niet mijn expertise” en (valse) bescheidenheid worden aangevoerd om niet als persoon op de voorgrond te treden. De meest gehoorde aanleiding is echter dat de stap om actief te gaan communiceren niet inzichtelijk, overzichtelijk en onbekend is. De twijfel weerhoudt de onderzoeker deze stap te nemen.

In dit blog licht ik de methode die we als Noscura hanteren toe om onderzoekers te activeren online te gaan communiceren. Een methode waarbij we uitgaan van hun persoonlijke kracht. Die de voordelen voor de onderzoeker zelf benadrukt en alleen als gevolg die van een instelling. Een methode ook die een persoonlijke benadering vergt en die gebaseerd is op onderlinge coaching van de onderzoekers. We nemen de twijfel weg door structuur aan te brengen en onduidelijkheden overzichtelijk te maken.

Het belang van het merk “ik, de onderzoeker”

Een onderzoeker zal niet zomaar overtuigd, op een eigen manier en blijvend deelnemen aan online communicatie. Dit kan pas als een onderzoeker overtuigd is dat persoonlijke online zichtbaarheid bijdraagt aan zijn/haar eigen doelen en doelstellingen. De onderzoeker zal op zoek gaan naar de juiste kanalen en netwerken. Vervolgens zal hij of zij gericht en efficiënt interactie aangaan. En tenslotte zal de onderzoeker waarde toevoegen door relevante content te plaatsen op relevante platformen op relevante momenten. De kennis, de expertise, visie en de meningen van de onderzoeker vormen de spil van zijn/haar online communicatie.

Het merk “ik, de onderzoeker” ligt heel dicht bij de persoon zelf. Ik benadruk in de workshops altijd dat de verbintenis die een onderzoeker heeft met een instelling van tijdelijke aard is. In tegenstelling tot de verbintenis met hemzelf/haarzelf, die duurt een leven. De kennis, de expertise, visie en de meningen van de onderzoekers die verbonden zijn aan een instelling dragen samen bij aan het merk “instelling”. Ook leveren ze een wezenlijke bijdrage aan een persoonlijker en empathischer merk. De onderzoeker is een natuurlijke ambassadeur van een instelling. Dit komt doordat de aard van zijn/haar werkzaamheden een van de de kernactiviteiten van de instelling vormt: onderzoek.

Op zoek naar het merk “ik, de onderzoeker”

Ik ga op zoek naar de drie aspecten van de persoonlijkheid van een individuele onderzoeker: hart, handen en brein. In de zoektocht behandel ik vragen als:

• Waar ben je goed in volgens jezelf?
• Hoe zou je jouw expertises omschrijven?
• Over welke dingen stellen anderen vragen aan jou?
• Wat weet je / wat is je kennis?
• Welke aspecten van jouw kennis ben je trots op?
• Wat kun je goed en wil je graag overbrengen aan andereren?
• Ligt je voorkeur bij tekst, bij foto’s, bij video of ergens anders?
• Voel je je comfortabel bij het terugzien van jezelf?
• Is je werk belangrijker dan jijzelf?
• Wat zijn de dingen die je doet als je thuis bent?
• Waarover praat je op verjaardagen?
• Hoe leg je aan je ouders uit wat je doet?
• Hoe leg je aan (niet onderzoekers) vrienden uit waarom je doet wat je doet?
• Wat of wie heeft je ervan overtuigd om onderzoeker te worden?
• Etc, etc, etc

In onderstaand model worden de drie aspecten van de persoonlijkheid van een onderzoeker uiteengezet. Het hart vormt de overtuigingen, de idealen, de filosofische overwegingen, geloof, vriendschappen etc. Het brein vormt de kennis en expertise van de onderzoeker. De handen geven inzicht in de voorkeur van de onderzoeker om hart en brein over te brengen op anderen.

Vaak laat ik duo’s of kleine groepjes met elkaar de zoektocht naar zichzelf doorlopen. Doordat ze elkaar vragen stellen worden hart, brein en handen duidelijker. Ook kan men door door te vragen dieper tot de kern doordringen. Een goede manier om dat te doen is om steeds open vragen met “waarom, waarom zo, hoezo” etc. te stellen. Het dwingt iemand na te denken over zichzelf, zijn/haar manier van denken en doen en over zijn/haar communicatie. Veel van de onderzoekers die ik ben tegengekomen hebben moeite met deze stap. Men is namelijk niet gewend te praten over zichzelf, alleen over het onderzoek dat ze doen. De onderzoekers hebben vaak moeite met zich openstellen. Soms helpt het om een ontspannende oefening te doen.

Van zoektocht naar praktijk

Nu we een beeld hebben van het hoofd, hart, handen van een onderzoeker kunnen we deze gaan vertalen naar online communicatie.

Kennis en expertise (brein) kan vertaald worden naar trefwoorden. Die trefwoorden zetten we om naar zoekopdrachten (zoals we die kennen van het zoeken met Google). Deze zoekopdrachten geven weer richting aan het luisterproces: Wie zijn andere personen op mijn expertise in het maatschappelijke debat, waar speelt zich dat af, met welke onderwerpen houden deze mensen zich ook bezig en waar is mijn niche in deze maatschappelijke discussie?

De persoonlijke overtuigingen (hart) geven richting aan de toekomstige rol in het maatschappelijk debat, de tone of voice, de wenselijke niche waarin de onderzoeker zich wil begeven en aan de manier waarop de onderzoeker waarde kan en wil toevoegen.

De handen geven richting aan voorkeur voor platformen, type content en frequentie.

De onderzoekers helpen elkaar weer om de vertaling te maken naar een voor hen praktisch haalbare vorm van de toekomstige online aanwezigheid. Ik faciliteer de discussies door kennis over platformen, type content en tijdsbesteding toe te voegen.

Conclusie

De echte stap naar de praktijk is natuurlijk het daadwerkelijk toevoegen van waarde volgens je eigen kennis, expertise en overtuigingen. De in dit blog beschreven methode is de eerste stap in een proces om blijvend de online expert te zijn op het gebied van de onderzoeker. In vervolgsessies ga ik aan de slag met luisteren, interactie en contentcreatie van de onderzoeker en beschrijven de onderzoekers doelgroepen en bijpassende boodschappen. Dat kan individueel maar bij voorkeur laat ik onderzoekers ook elkaar coachen.

We gaan dan in op hetgeen ze daadwerkelijk hebben gedaan en kijken samen of het anders had gekund en hoe dat dan zou zijn. De discussies rondom interactie en content vormen de persoonlijke online communicatie van de onderzoeker verder zodat zijn/haar merk “ik, de onderzoeker” optimaal aansluit bij zijn/haar persoonlijkheid.