Blogs Inclusieve wetenschapscommunicatie
24 februari 2023

We volgen wel vaker lunchlezingen over wetenschapscommunicatie, maar deze over  ‘inclusieve’ – hot topic! – wetenschapscommunicatie vonden we een blogje waard. De #SciCommLunch van onderzoeksinstituut IVO met Rachel Plak, universitair docent Pedagogische Wetenschappen, vinden wij een inspirerend voorbeeld vanwege de praktische toepassing van inclusieve wetenschapscommunicatie. We leggen je uit waarom.

Inclusief wetenschapscommuniceren

Voor ons betekent ‘inclusief wetenschapscommuniceren’ dat je een brug slaat tussen wetenschap en samenleving. Dat betekent niet alleen dat je de samenleving in zijn geheel, of specifieke groepen, probeert te bereiken, maar ook dat je ze actief betrekt bij of onderdeel maakt van onderzoek of jouw onderzoek. 

In de #SciCommLunch van 16 februari sprak Rachel Plak over communicatie en het betrekken van de personen waarover de wetenschap gaat. Rachel is klinisch ontwikkelingspsycholoog, werkzaam als universitair docent Pedagogische Wetenschappen bij de Universiteit Leiden. Ze doet onderzoek naar kinderen met autisme en geeft onderwijs over autisme. Voor het vak Autismespectrumstoornissen maakte zij een serie podcasts met mensen met autisme over hun ervaringen.

Praktisch toegepast

Vanuit wetenschappelijk oogpunt zijn er nog veel vragen over autisme. Niet alleen ontbreekt het aan kennis over het onderwerp, er zijn ook veel stereotype beelden en hardnekkige misvattingen over hoe het is om te leven op het spectrum. Om de kenniskloof te verkleinen nodigt Rachel ervaringsdeskundigen uit bij het bespreken van autisme. Ze koppelt op die manier de ervaringen van mensen met autisme aan de theoretische kennis over autisme. De beste manier om korte metten te maken met gebrek aan informatie en desinformatie is om mensen met autisme zelf aan het woord te laten over hun ervaringen. 

De keuze voor het gebruik van een podcast vinden we in dit geval slim. Podcasts zijn een minder intimiderende manier om iets te vertellen aan een groter publiek voor mensen die niet graag in het openbaar spreken. Ook kan een podcast na opname geëdit worden. Hierdoor krijgt de ervaringsdeskundige de kans om vrijuit te spreken, zonder dat ze het gevoel krijgen dat ze het in een keer goed moeten vertellen.

Rachel geeft de podcastserie als huiswerk op voor de colleges: “Door het luisteren naar de podcasts krijgen studenten een unieke inkijk in verschillende ervaringen van autistische personen. Zo maken ze kennis met de diversiteit van autisme,” aldus Rachel. Wij vinden dit dus een inventief idee, de podcast met ervaringsdeskundigen opgeven als huiswerk, als een manier om de kennis over autisme bij studenten te verdiepen en te verrijken. 

Zelf luisteren?

De podcast aflevering ‘Wat is autisme?’ van de Universiteit van Nederland is hier te beluisteren. Hierin neemt ervaringsdeskundige Jasper Wagteveld samen met Rachel stereotype beelden en hardnekkige misvattingen onder de loep. Deze aflevering is overigens geen onderdeel van de podcastserie voor studenten.

Tip! Data verzamelen op een festivalterrein

Lowlands Science, het wetenschapsprogramma van het grote muziekfestival Lowlands, nodigt wetenschappers uit om een onderzoeksvoorstel in te dienen om uit te voeren tijdens het festival. Iets heel anders dan een podcast, maar zeker een succesformule! Zowel voor de festivalbezoekers die op een toegankelijke manier kennis maken met onderzoek, maar ook voor de deelnemende wetenschappers die data kunnen verzamelen op het festivalterrein. Je kan je nog aanmelden tot eind maart. Lees hier de criteria voor het indienen van een onderzoek.